ارزیابی آسیب‌پذیری کالبدی شهر اهر در برابر بحران زلزله

همگام با رشد شتاب‌زده شهرها و پیچیده‌شدن فرآیندهای درونی جوامع، بر تعداد بحران‌ها و پیچیدگی شهرها نیز افزوده می‌شود و در پی آن، آسیب‌پذیری افزایش می‌یابد. با توجه به اینکه که انسان محوریت اصلی در آسیب‌پذیری و مقابله با بحران است و نیز فضاهای شهری دربرگیرنده بیشترین جمعیت هستند، توجه به این فضاها نیاز مبرم عصر کنونی می‌باشد. در این راستا به منظور سیاست‌گذاری کاهش آسیب‌پذیری فضاهای شهری در مقابل مخاطرات طبیعی و لزوم اتخاذ صحیح تصمیم‌ها و اجرای عملیات متناسب با آن و همچنین با توجه به پیشرفت دانش و تکنولوژی بشری، برای ارائه تصویری روشن از عواقب ناشی از مخاطرات، ارزیابی پهنه‌های آسیب‌پذیر شهری ضروری است. این ارزیابی و برنامه‌ریزی در راستای آن، کارآمدترین و یا شاید بهترین گزینه مدیریت و برنامه‌ریزی شهری برای مقابله با مخاطرات ‌طبیعی و به‌خصوص زلزله می‌باشد. از این‌رو در این پژوهش با توجه به احتمال آسیب‌پذیری شهر اهر به‌دلیل موقعیت جغرافیایی آن، سعی شده است با بررسی وضعیت موجود و تجزیه و تحلیل آن، به ارزیابی آسیب‌پذیری فضاهای شهری اهر در برابر بحران زلزله پرداخته شود. نوع این پژوهش از نظر هدف کاربردی و روش تحقیق توصیفی-تحلیلی می‌باشد. برای سنجش ‌آسیب‌پذیری فضاهای کالبدی شهر در برابر زلزله از شاخص‌های 15گانه در سه طیف شاخص‌های سازه‌ای، برنامه‌ریزی و طبیعی استفاده شده است. پس از تعیین وزن شاخص‌ها با توابع چند متغییره، سعی شده با استفاده از مدلAHP به این موضوع پرداخته شود. نتایج پژوهش حاکی از آن است که حدود 30 درصد از فضاهای ساخته‌شده شهری اهر در برابر زلزله، آسیب‌پذیری متوسط به بالایی دارند و ساختار کالبدی مطلوبی برای مدیریت بحران ناشی از زلزله را ارائه نمی‌نمایند.